BMW Innovation Day 2007
Τα ηλεκτρονικά της επόμενης μέραςΜε σεβασμό στο σπορ προσανατολισμό των μοντέλων της, η BMW ανέπτυξε και παρουσιάζει τα ηλεκτρονικά συστήματα του σήμερα και του αύριο.
ΚΕΙΜΕΝΟ: ΣΠΥΡΟΣ ΛΕΜΑΝΗΣ
ΦΩTOΓPAΦIEΣ: BMW
ΣΤΗΝ πίστα του Miramas, έξω από τη Μασσαλία, οι άνθρωποι της BMW κάνουν δοκιμές οδηγώντας ακατάπαυστα, 24 ώρες το 24ωρο, 6 μέρες την εβδομάδα. Εκεί είχαμε την ευκαιρία να γνωρίσουμε καινούργια συστήματα, τόσο στη θεωρία όσο και στην πράξη. Dynamic Performance Control, νέας γενιάς σύστημα ευστάθειας DSC με ηλεκτρονικό traction control, ενεργά αμορτισέρ, ενεργές αντιστρεπτικές ράβδοι και σύστημα διεύθυνσης είναι μερικά από αυτά. Το συντονισμό σχετικά με την προτεραιότητα λειτουργίας όλων αυτών των συστημάτων ανά πάσα στιγμή στο δρόμο αναλαμβάνει η νέα κεντρική μονάδα ICM (Integral Chassis Management), φροντίζοντας να μην παρεμβαίνει το ένα σύστημα στο άλλο και –κυρίως- να διατηρείται στο ακέραιο η αίσθηση της σπορ οδήγησης και του πλήρους ελέγχου του οχήματος από τον οδηγό.
Dynamic Performance Control
Προορισμένο για τα τετρακίνητα μοντέλα της εταιρείας που φέρουν τον κωδικό «x», υπόσχεται μεγάλες ταχύτητες μέσα στη στροφή, με ταυτόχρονη αύξηση της ουδετερότητας του οχήματος, όσον αφορά την υπερ/υποστροφή. Έως τώρα το συμβατικό σύστημα τετρακίνησης xDrive της BMW μοίραζε τη ροπή ανάμεσα στον εμπρός και τον πίσω άξονα ανάλογα με τις απαιτήσεις κίνησης. Ο συνδυασμός xDrive και Dynamic Performance Control έχει, πλέον, τη δυνατότητα να στέλνει περισσότερη ροπή σε όποιον από τους δύο πίσω τροχούς χρειάζεται. Για παράδειγμα, όταν το όχημα εμφανίζει τάσεις υποστροφής, το μεγαλύτερο μέρος της ροπής κατανέμεται στον πίσω εξωτερικό τροχό, δίνοντας ροπή στρέψης προς το εσωτερικό της στροφής. Αντίθετα, για να προλάβει/διορθώσει την υπερστροφή, διαθέτει μεγάλα ποσά ροπής στον πίσω εσωτερικό τροχό, επαναφέροντας όχημα και οδηγό στην... τάξη.
DSC με ηλεκτρονικό traction control
Σε περίπτωση που χρειάζεται πραγματικά δυναμική παρέμβαση, ώστε το αυτοκίνητο να παραμείνει στην πορεία του, η χρήση των φρένων είναι αναπόφευκτη. Aυτή τη δουλειά αναλαμβάνει το γνωστό μας DSC (Dynamic Stability Control), το οποίο, όμως, πλέον λειτουργεί υπό νέο λογισμικό, με στόχο την ακόμα πιο ανόθευτη αίσθηση και τη μικρότερη δυνατή παρεμβατικότητα στις επιθυμίες του οδηγού. Το DSC έχει τρεις θέσεις. Πρώτον, πλήρως ενεργοποιημένο, φροντίζει για την εντελώς ουδέτερη συμπεριφορά του αυτοκινήτου κάτω από όλες τις συνθήκες, ενεργοποιώντας τα φρένα ανεξάρτητα για κάθε τροχό, κάθε φορά που το όχημα ξεφεύγει από την πορεία που έχει χαράξει ο οδηγός με το τιμόνι. Δεύτερον, με το κουμπί DTC (Dynamic Traction Control) πατημένο μία φορά, το σύστημα ανεβάζει κατά τι ψηλότερα το «κατώφλι» παρέμβασης των φρένων, επιτρέποντας στους κινητήριους τροχούς το σπινάρισμα και στον οδηγό να τοποθετήσει το αυτοκίνητο στη στροφή με το γκάζι και ελαφρά υπερστροφή. Τέλος, αν το κουμπί DTC πατηθεί παρατεταμένα για 3 δλ., το σύστημα απενεργοποιείται πλήρως, πλην βεβαίως του ABS. Σε αυτήν την περίπτωση, ο έλεγχος του οχήματος περνά αποκλειστικά στον οδηγό, με τη βοήθεια του ηλεκτρονικού traction control στον πίσω άξονα, που προσομοιώνει τη λειτουργία ενός μπλοκέ διαφορικού. Η αρχή λειτουργίας του είναι απλή: επιβολή φρένου στον κινητήριο τροχό που σπινάρει (συνήθως ο εσωτερικός), άρα κατανομή μεγαλύτερου ποσοστού ροπής στον τροχό που έχει μεγαλύτερη πρόσφυση.
Ενεργή ανάρτηση...
... ήτοι «έξυπνα» και συνεχώς προσαρμοζόμενα αμορτισέρ και ενεργές αντιστρεπτικές ράβδοι. Τα αμορτισέρ αποτελούν προϊόν συνεργασίας της BMW με τη Sachs και είναι δύο τύπων, ανάλογα με το αν προορίζονται για να συνδυαστούν με κλασικά ελατήρια ή με ενεργητική αερανάρτηση, όπως, π.χ., στις μεγάλες BMW της σειράς 7. Ο ρόλος τους είναι να αποσβένουν τις δευτερεύουσες ταλαντώσεις του τροχού με μεγαλύτερη επιτυχία από ό,τι ένα κλασικό αμορτισέρ. Οι ενεργές αντιστρεπτικές ράβδοι έχουν ενσωματωμένο έναν τηλεσκοπικό μηχανισμό κοντά στο μέσο τους που μεταβάλλει διαρκώς τη σκληρότητα απόκρισης της ράβδου, βοηθώντας σε κρίσιμο βαθμό τη μείωση των κλίσεων του αμαξώματος κατά το διαμήκη άξονα. Εννοείται ότι η ενεργή ανάρτηση, ως επιμέρους συστατικό του Integral Chassis Management, λειτουργεί και αυτή υπό τη σκέπη της κεντρικής μονάδας ελέγχου του οχήματος._ Σ. Λ.
ΒΟΧ με φωτό 4T442TEXNIKOBMW01
Η διαδικασία αλλαγής του ποσοστού της ροπής για κάθε τροχό του πίσω άξονα αποφασίζεται ηλεκτρονικά, αλλά εκτελείται μηχανικά, μέσω ενός νέου πίσω διαφορικού, που περιλαμβάνει πλανητικό σύστημα γραναζιών υποπολλαπλασιασμού της σχέσης μετάδοσης και σύστημα δίσκων μπλοκέ διαφορικού για κάθε τροχό ξεχωριστά. Αν αποφασιστεί ότι κάποιος από τους τροχούς πρέπει να πάρει περισσότερη ροπή από τον άλλο, ένα ηλεκτρικό μοτέρ «σφίγγει» τους δίσκους στη μια πλευρά του διαφορικού, αναγκάζοντας το πλανητικό σύστημα γραναζιών να μειώσει την ταχύτητα περιστροφής του τροχού έως και κατά 10%. Με αυτόν τον τρόπο, ο τροχός στην άλλη άκρη του άξονα επιταχύνεται, δίνοντας το επιθυμητό αποτέλεσμα στη συμπεριφορά του οχήματος. Όταν το αυτοκίνητο ισορροπήσει, το ηλεκτρικό μοτέρ αφήνει ελεύθερους τους δίσκους και οι τροχοί περιστρέφονται με την ίδια ταχύτητα ξανά. Το διαφορικό αυτό μπορεί να αποδώσει διαφορά ροπής ανάμεσα στον πίσω αριστερό και πίσω δεξί τροχό έως και 1.800 Nm! Αξίζει να σημειωθεί ότι το σύστημα λειτουργεί ακόμα και χωρίς φορτίο, για παράδειγμα, με πατημένο το συμπλέκτη.
Οι τρεις φάσεις λειτουργίας του νέου DSC σε μια 130i. Στην πρώτη εικόνα το αυτοκίνητο, με ενεργοποιημένο το DSC, στρίβει ουδέτερα και ισορροπημένα. Στη δεύτερη, σε DTC mode, το σύστημα δίνει δυνατότητα για μικρή υπερστροφή. Στην τρίτη, με το σύστημα πλήρως απενεργοποιημένο, αλλά το ηλεκτρονικό «μπλοκέ» ενεργό, το αυτοκίνητο μπορεί να οδηγηθεί με μεγάλες γωνίες υπερστροφής και χωρίς περιττό σπινάρισμα του πίσω εσωτερικού τροχού. Σε σύγκριση επί του ίδιου οδοστρώματος με μια ίδια 130i χωρίς ηλεκτρονικό μπλοκέ, ο πλήρης έλεγχος του οχήματος χωρίς απώλειες ισχύος κατά την έξοδο από τη στροφή είναι εντυπωσιακός.
Active Steering
Το σύστημα αυτό το έχουμε ήδη δει στις BMW της σειράς 5. Λαμβάνοντας σήμα από τους αισθητήρες του DSC και του Dynamic Performance Control, τόσο η υποβοήθηση όσο και το βήμα του τιμονιού αλλάζουν μέσα στη στροφή, αν αυτό κριθεί απαραίτητο. Αν η κεντρική μονάδα ελέγχου αποφασίσει ότι χρειάζεται μεγαλύτερη γωνία στροφής των κατευθυντήριων τροχών, το τιμόνι αντιδρά ταχύτερα στην εντολή του οδηγού. Στις δύο εικόνες φαίνεται η διαφορά στη γωνία του τιμονιού στο ίδιο αυτοκίνητο και στην ίδια στροφή. Στην πρώτη περίπτωση το αυτοκίνητο έχει συμβατικό DSC, ενώ στη δεύτερη είναι εφοδιασμένο με Dynamic Performance Control με ενεργή υποβοήθηση στο τιμόνι (Active Steering).
Ο... Fabean!
Σας παρουσιάζουμε τον Fabean, έναn πολύτιμο βοηθό στις δοκιμές που γίνονται από την BMW στην πίστα του Miramas - και όχι μόνο. Το αυτοκίνητο αυτό έχει κανονική έγκριση τύπου για γερμανικές πινακίδες κυκλοφορίας και έχει το χαρακτηριστικό ότι είναι πλήρως παραμετροποιήσιμο για δοκιμές και μετρήσεις. Μπορούν να μεταβληθούν κατά βούληση το βάρος του και η κατανομή αυτού, τα μηχανικά μέρη (κατά ένα πολύ μεγάλο ποσοστό), τα ηλεκτρονικά συστήματα και ο συνδυασμός αυτών. Η πληροφορία που συγκεντρώνεται από τον Fabean κατά την κίνησή του στην πίστα ή στους δημόσιους δρόμους είναι πολύτιμη και οδηγεί σε συμπεράσματα για το πώς πρέπει να «στήνονται» τα μελλοντικά αυτοκίνητα BMW που θα μπορεί κανείς να αγοράσει στις εκθέσεις.
Τα ενεργά αμορτισέρ κατασκευάζονται από τη Sachs κι έχουν σχεδιαστεί σε συνεργασία με την BMW. Η αερανάρτηση είναι –προς το παρόν- αποκλειστικό προνόμιο της σειράς 7.